فتوسل چیست؟

فتوسل یا کلید نوری چیست؟

فتوسل وسیله ­ای است که نسبت به روشنایی اطراف خود حساسیت دارد و با روشن و تاریک شدن هوا واکنش نشان می ­دهد.

به طوری که وقتی هوا روشن می­ شود، لامپ­ هایی که به آن وصل هستند خاموش می ­شوند و وقتی هوا تاریک می ­شود، لامپ­ ها را روشن می ­کند.

از فتوسل معمولا برای خاموش و روشن کردن اتوماتیک لامپ­ های معابر، باغ ­ها، حیاط و... استفاده می ­شود. این کار باعث صرفه جویی در برق نیز می­­ شود.

 

نحوه نصب فتوسل 4 سیم سگال

 

درشکل فوق نحوه سیم کشی فتوسل را مشاهده می­ کنید، این نوع فتوسل دارای 4 سیم می­ باشد. معمولا فتوسل­ های 4 سیم مثل فتوسل سگال دارای دو سیم هم رنگ و دو سیم متفاوت می ­باشند.

سیم قرمز و آبی به لامپ وصل می­ شوند و سیم قهوه ­­ای (مشکی) و آبی به برق.

 

قطعه فتوسل(LDR)

فتوسل یک مقاومت می­ باشد که دو پایه دارد. این مقاومت شبیه مقاومت­ های متغیر است که با تابش نور تغییر می کند.

 

 

به فتوسل LDR نیز گفته می ­شود که مخفف Light Dependent Resistor می ­باشد(یعنی مقاومت وابسته به نور) این قطعه اصلی در کلید نوری می­ باشد.

حال می­ خواهیم نحوه تشخیص و محاسبه تعداد لامپ­ هایی که می­ توانیم به یک فتوسل نسبت به مقدار آمپر آن نصب کنیم را توضیح دهیم:

موارد مورد نیاز:

توان لامپ­ هایی که می­ خواهیم نصب کنیم.

اطلاع از آمپر فتوسل که روی جعبه یا کاتالوگ محصول مشخص شده است.

کافی است توان مصرفی لامپ مورد نظر را تقسیم بر 220(جریان برق ایران) کنیم تا آمپر مصرفی توسط لامپ به دست آید. حال این آمپر را با آمپر فتوسل مقایسه می­ کنیم.

این محاسبات برای شرایط کاملا ایده ­آل در نظر گرفته شده­ اند. شرایط ایده­ آل یعنی مدار با بالاترین کیفیت ساخت و دمای 24 درجه، پس هنگام محاسبه بهتر است 30 درصد از مقدار محاسبه کسر شود.

 

اجزای تشکیل دهنده فتوسل

مهم­ترین قسمت فتوسل و ماده ای که  استفاده می­ شود،  Cadmium sulphide  است. که در تصویر زیر مشاهده می ­کنید. در صورتی که در معرض نور قرار بگیرد مقاومت اهمی کم می شود.

نور یک تابش الکترومغناطیسی است که می تواند مقاومت فتوسل را تغییر دهد. عملکرد فتوسل  بر اثر رسانایی نور است. بنابراین برای ساخت آن لازم است که یک ماده حساس به نور در سطح بیرونی فتوسل قرار بگیرد.

بعضی از مواد در اثر تابش الکترومغناطیسی نور خاصیت رسانایی الکتریکی دارند.

زمانی که نور به ماده حساس به نور برخورد کند، باعث می­شود الکترون­ های والانس اتم­ هایِ سازنده آن، انرژی نور را دریافت، از اتم جدا شده و به الکترون آزاد تبدیل شوند.

سپس حرکت الکترون های آزاد، باعث ایجاد جریان الکتریـــــکی می شوند.